27 Şubat 2019

Jim & Andy: The Great Beyond


jim carrey, bir dönemin yıldızı da kendi belgeseli bile değil aslında. andy kaufman adında başka bir komedyenin hayatını anlatan filmin kamera arkası görüntüleri ile bir belgesel yapmışlar. jim abimiz sakallı ve bilge rolünde. her şeyleri aşmış gibi ama muhabbette bir bütünlük sorunu var sanki. hem bir yerden sonra nerde espiri bitiyor, nerde ciddiyet başlıyor belli olmayınca ben o işten çok fazla lezzet alamıyorum. birden her şey yalansa eğer muhabbeti zaten tek doğru olan, bunu böyle ele almak ne kadar doğru onu bilemedim. gerisinde pek bir numara yok. izlemesi kolay. muhabbetler aslında benzeri eksende dönüyor, ilginç şeyler de olmuş. olayların esasını ya da komedyenin hayatını izlemediğim için anlamadığımız yerler olabilir. diğer taraftan bazı sahneler dejavuya sokuyor insanı, belki de o filmi görmüş olabilirim ya da en azından sahne sahne görmüş olabilirim.

--- spoiler ---

.aslında en dokunaklı kısmı, andy'nin öldüğü sahneden sonra tekrar andy olmak istememiş. film haricinde de hep andy gibi davranmış ama şunu bilmiyoruz, kamera arkasını çeken kamera kapalıyken de andy gibi miymiş?

.adamın uzayda serbest süzülmesi, absürt komedinin dibine vurmuş olması ilham kaynağı olmuş. hayatını canlandırırken kendini unutmuş. işin garibi film bittikten sonraki çekimlerde hakkaten de dediği gibi yüzünde bir mutsuzluk var. boşluğa düşmüşlük var. karakterine o kadar gömülmüş ki kendini unutmuş. sırf bunun için bir belgesel yapmışlar ama aynı zamanda jim carrey'nin özelinde bir hikaye bu.

.andy'nin hikayesi zaten acayip, adam akciğer kanserinden genç yaşta gitmiş. geride insanları güldürmelik şeyler bırakmış. jim de kendi çapında amacı insanların kafaya taktıklarını azaltmak olduğunu düşünmüş. hep komedyenler bizleri ne kadar çok düşünüyorlar yahu.

.filmin çekimlerinde devamlı amerikan güreşçisi arkadaş ile atışıp duruyorlar. arada bir kavgaya tutuşuyorlar. bunların kavgası ne kadar gerçek? ne kadar değil? orası belli değil. gerçek andy daha kibar bir arkadaştı diyor ama aynı zamanda bir televizyon şovunda gerçekten yüzüne patlatmasını istemiş sanki. böyle olaylar olmuş.

.güreş sahnesinde güya beyin travması geçirmiş gibi davranıyorlar ama bence öyle bir şey olmadı. haberlere falan çıkarmışlar, büyük reklam etmişler. durum bu kadar. hem bir insan diğerine beyin travması yaşatıyor da nasıl dava etmiyor değil mi?

.neyse sahne sahne bunları izliyoruz. playboy malikanesine gidiyor ama tony kılığında katıldı zannediyorlar. o da başka biri çıkıyor. en çok orada ne lan bu dedim. sanki gördüydüm bu sahneleri gibi de oldu. bir şeylerle karıştırdım belki ama neyle onu bilemedim.

.tony andy'nin yarattığı bir karakter. herkese saydırıyor, tiplemesi falan da gayet güzel. ölümü ardından konuşma da yapıyor. nasıl bir kafa yaşıyorlar bilmiyorum. andy'nin ailesi zaten filmin çekiminde görüşmüş. insan hayret ediyor. nerdeyse gerçek oğulları zannetmişler. belki hayatı film oluyor diye onur duymaktan böyle davranmışlardır.

.bir de hiç tanışmadığı evlilik dışı kızı varmış. onunla da andy gibi konuşmuş. herkeslere bir terapi yapmış ama film bittikten sonra jim, eski jim olmamış.

.sonra da işte sakallara vurdurup, devlet nerde başlar nerde biter? dinler, toplumlar, kimlikler, soyadları, aileler falan hepsi soyut yapılar olarak üzerimize örünmüş, bunlara tutunmamızı bekliyorlar demiş. ne kadar doğru olsa da bu yapıların yücelttiği kurumlar içindeyken bunları söylememesi gerekirdi. üstelik hepsinin bir anlamda ekmeğini yiyor. bu anlamda iyi görmedim, yaşlandıkça mesih olmaya bağlayacak kendini. her deliren mesihe bağlıyor arkadaş.

--- spoiler ---