5 Haziran 2013

Through the Wormhole s02e02:

Is There an Edge to the Universe?

--- spoiler ---

.evrenin ne şekilde olduğuna dair bir bölüm idi. pek tatmin edici cevaplar alamadık, tabi kesin ortaya çıksa duyardık belki ama adamlar kendi yaptıkları araştırmalardan bile haberdar değiller bazen. iki tane bilim insanı gösteriyor tamam çok uzaklar birbirlerine göre ama benzer araştırmalar yaptıklarından nasıl haberleri olmaz, kara akım (dark flow) diye bir şey buluyor teki, diğeri de benim bulduklarıma benzermiş lan bu diye anasından öğreniyor. olaya bak.

.kara akıntı dedikleri olay kozmik mikrodalga arkaplan ışımasında rastgele dağılmış olması gereken sıcaklığın belirli bir yere toplaşmış olmasından ortaya çıkıyor imiş. galaksilerin çarpışmaları sonucu ısının ya da galaksilerin kendilerinin de bu şekilde bir yöne doğru hareket ettiğini gözlemlemiş eleman. tabi bir fikir birliği yok ama buna çoklu evren modeli ile cevap veriyorlar diğer taraftan.

.birden çok evren var imiş ve  birbirlerine yaklaştıkları noktalarda çekim oluşturuyorlar imiş. mikrodalga görüntüsündeki soğuk yerlerde bunu gösteriyor imiş. gitmesek de görmesek de evren çokluymuş. daha temel problemleri çözmeden bunları çözmek garip geliyor bana. tabi tartışmalar bitmiyor, çözülen de bir şey yok.

.evrenin şekli olayı da benzer şekilde garip, adam on iki yüzlü futbol topu gibidir diyor. gülsek mi bilemedim? neden o kadar insan topun peşinde koşturuyor anlamış bulunduk. nasıl böyle bir çıkarım yaptığını açıklamıyorlar ya da açıkladılar da ben anlamadım bilmiyorum. neden on iki yüz ve birbirlerine bağlı? ancak evrenin sınırlarına ulaştığı zaman tespit edilebilir imiş bu da. tespit edememişler ve o halde sınıra ulaşmadı diyorlar. üstelik büyük patlama uzay-zamanı da yarattı diye düşündüğümüz zaman iyice saçmalıyorlar ama şimdi koca koca bilim insanlarına bir şey demek istemem buradan.

.eğer evren sınırlı ise uçları birbirine bağlanmıştır, en makul söz buydu her halde ve bir açmanın şeklinde benzetiyor bu anlamda. evren açmaya benzer gibi bir sonuç çıkartıyoruz. tabi dünyanın yuvarlaklığında da nereye gidersen git evrenden çıkamıyorsun ama fark ediyorsun değil mi? aynı ışığın tekrar sana gelmesi gibi bir belirtisi olmalı ama belirti yok.

.tekrar izledim, bir iki ekleme yapayım. futbol topu meselesinde yüzler birbirine bağlı ve ayna etkisi gösterecek şekilde olduğunu söylüyorlar. hepsini elbette formüllerle buluyorlar tabi bir açıklama yapılmıyor bu şekil açısından. üstelik çeşit çeşit şeylere de benzetiyorlar. hangisi doğru kim bilir. arada abinin teki şeklini bilsek ne olur diye de lafı koyuyor bile.

.ışığın tekrar gelmesi konusunda milyar yıllar olduğu için göremeyiz diyorlar da tabi çürütülemeyecek bir teori de pek işe yaramaz. üstelik mikrodalga arkaplan ışıması benim anladığım patlamanın şu an evrenin dış çeperindeki yansıması gibi bir şeydi. bu bölümden anladığım ise geçmişteki ışığa bakmak gibi evrenin ilk zamanında ışığı engelleyecek bir bariyer gibi anlatıyorlar. orada da bir tutarsızlık var. üstelik diyelim bariyer niye patlama şeklinde peki?

--- spoiler ---