4 Temmuz 2016

The Century of the Self e02:

The Engineering of Consent

--- spoiler ---

.rıza mühendisliği diye bölüm ismi atmışlar. bölüm içersinde aslında tam bir kötü yaratamamışlar, insanların aklı ile oynamak bu kadar kolay değil'e getirmişler yani bir bakıma bölüm ismini gerçekleştirememişler ama ciddi denemişler.

.nazi dünyası ve dünya savaşlarından sonra askerlerin psikolojilerinden yola çıkarak toplu psikoterapi falan yapmaya girişmişler. toplumun psikolojisine dair pek kafa patlatmışlar. psikiyatrist ve psikolog patlaması yaşanmış.

.işin başındaki adamlar milyoner olmuş. olaylar insanların neyi arzulaması gerektiğine kadar gelmiş, ürün hakkında terapi yapmak nedir lan? adamlar bunlara girişmiş. bir tanesi iyice abartıp, insan aklını yeniden yazmaya kalkmış ama becerememiş. lsd ve türlü ilaç verip, elektro şok ile hafızalarını falan silmiş sadece.

.freud'un kızı pek popülermiş. yakın çevresinden veletler üzerine deneyler yapmış. model vatandaş üretimi fikirleri ile gelmişler. ilk başta becermiş gibiler ama el attıkları adam alkol komasından ölmüş, kadın da gidip freud'un evinde intihar etmiş. bu güçlü bir mesaj imiş.

.insanların beyinlerini fazla kurcalamışlar, aynı şekilde  marilyn monroe intiharı da benzer dönemde imiş. içindeki yıkıcı duygulardan arındırıp, baba figürü ile destekleyip düzeltmeye çalışan bir tanıdık psikiyatristinin evinde intihar etmiş.

.olaylar insanların aklını kurcalamayına kadar getirmiş, mevzunun insanlara fayda sağlamaktan öte onları kontrol etmek olduğunu söyleyen insanların çıkmasına sebep olmuş. hani olay aktarımı için güzel ama vakti zamanında bunların ortaya çıkması bir miktar büyüyü bozdu ve şaşkınlık yaratma şansını kaldırdı.

.ruslar ile aşık atma ve muz cumhuriyeti meseleleri vardı. coğrafi olarak nerelerinde kalıyor bilmiyorum ama komşu oldukları minik bir devlet (guantanamo bilmem nesi) sosyal bir devlet anlayışına sahip olur, muz üreten şirket bundan zarar görür. konu edward bernays abimize iletilir ve çaresine bakar.

.adam komunist tehditini körükler, arka bahçemize geldiler der. cia muhalifleri silahlandırır, bombalar olaylar falan derken darbe olur. dönemin başkanı da ellerini sıkar, demokrasi kazandı der.

.bernays abimizin kızı ve köpeğine selam ederim, insanların yönelndirildiği. demokrasi yerine oligarşi olduğu konusunda güzel laflar eder. irrasyonel toplum aklını kurcalayıp istediklerini alan bir güruh oluşmuş. adamlar bunun uzmanlığını yapmış. amerikan toplumu da en aptal toplum olmuş. işin paradoksu da bundan bernays'ın kendi de şikayet edermiş. adam bir nevi seçkinci ve kararları elit bir kesimin almasını istemiş. tabii demokrasi çağında yine eski devir yönetimler falan filan. garip işler.

.bir de psikiyatristler yönetimi gibi bir şeyler önermişler. her kurumda olmalıymış. ne de olsa insanın ihtiyacını onlar daha iyi biliyor, neyin doğru neyin yanlış olduğu konusunda pek yetkinlermiş. çok çılgınlarmış, çok.

--- spoiler ---