1 Mart 2019

Through the Wormhole s05e03:

Is Poverty Genetic?

--- spoiler ---

.bu aralar izlemediğim bölümlere denk geliyorum da adamlar iyice baymış. fakirlik genetik midir diyor. cesur bir soru ve nerdeyse evet demeye getiriyor. sonra hayır bak ben fakir aileden geldim zengin oldum diyor. bir hayli uyuz edici.

.bölümün yarısından sonra da zaten mevzuyu sulandırıyorlar. zeki çocuklar fakir ailede zengin olabilme ihtimali taşıyormuş ama fakir ailelerin çocuklarının beyinlerindeki gelişim de tam olmayabiliyormuş. o halde nasıl olacak? adamlar bildiğin aşağıladı. beslenme falan demedi ama zengin ailelerde daha çok etkileşimli çocuk büyütme, çocuğun beyin zarını büyütüyormuş. stresle ilgili bir başka bölge de daha küçük oluyormuş. adamların yaptığı araştırma bile terbiyesizlik aslında. düzeltin lan o zaman?

.sonra toplumdaki gelir adaletsizliği meselesine giriyorlar. tam bir amerikan kafasıyla. adamlar bu kader diyorlar. eşit toplum olamaz diyorlar. örnek süper aslında. kaynar suyun madde dağılımı ile para dağılımını benzetmişler. ilkin normal şekilde çan eğrisi şeklinde dağılıyor. en zengin en fakir az, orta düzey daha çok gibi görünüyor. ama esasında bu toplumun %97'sine uyan bir profilmiş. esas zenginler %3'lük kesim bu dağılımdan muafmış. onlar suyun kaynamasından muaf, buhar olmuş takılıyorlarmış. eğrileri sonu olmayan bir zenginlik eğrisi. para azalma derdi olmadan açıklanan bir şey.

.vakti zamanında israil kurulurken hepsi aynı gelirdeymiş. sonra yine toplumdaki bu dinamik yüzünden %3 çok zengin kesim ortaya çıkmış. artık yersen yani.

.bir de iki tane mal daha ne dediğini bilmeden fakir toplumlar, zengin toplumlar ayrımını incelemiş. eğer bir toplumda yeterince çeşitli dna varsa o toplum zengin toplum olabilir diyor. yeterince yoksa fakir kalır diyor. afrikalıları falan tarif ediyor sanırım ama bir taraftan onlardaki genetik çeşitlilik diğer devletlerden fazlaydı. belki fazla çeşitli olmasını tarif ediyorlardır. resmen sömürdüklerine kılıf uyduruyorlar. tabii ilkin bunlar gelişip sömürü düzeyine geçebildiler. belki onu başarı olarak görüyorlardır.

.sonra da biz ırkçılık yapmıyoruz diyorlar. eleştirileri de katmışlar ama cidden çok anlamsızdı.

.kendini feda eden bakteriler meselesini hangi bağlamda anlattılar bilmiyorum. biraz saçmaydı. gelir adaleti ya da sürü liderlerine karşı diğerlerinin tutumu araştırmalarında maymunlar kullanılmış. ondaki deneyler fena değildi.

.en son kısımda da utandırma yöntemi ile zenginleri adam edeceklerini söylüyorlar ki inanılmaz saçmaydı. yine bir sosyal deney yapmışlar ama çok da manalı değil. insanın özündeki bir şey topluma yansıyor, bunun çözümü utandırma olabilir mi? olsa da nereye kadar olur? kendileri de söylediklerine inanmıyor. sallamış öyle işte.

--- spoiler ---